Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΟΛΗ

Ποια είδη πουλιών ζουν στα πάρκα της Αθήνας;

Είναι γεγονός, στους πρασίνους χώρους των ελληνικών πόλεων παρατηρείται έντονη απώλεια της βιοποικιλότητας. Όμως, τα πάρκα εξακολουθούν να λειτουργούν ως καταφύγια διατήρησης της πανίδας εντός των πόλεων ιδίως για τα πτηνά που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των αστικών οικοσυστημάτων.
 
Πληθώρα παραγόντων επιδρά θετικά και αρνητικά στη διατήρηση της βιοποικιλότητας των πτηνών. Συγκεκριμένα, θετική επίδραση ασκεί η έκταση και η ηλικία του πάρκου, η πυκνότητα των φυτών και των δέντρων, οι δενδροστοιχίες στους γειτονικούς δρόμους, η ύπαρξη γειτονικών πάρκων, και η παρουσία νερού. Σε αντιδιαστολή ο θόρυβος, το πλακόστρωτο έδαφος, η έντονη ανθρώπινη παρουσία, η διοργάνωση εκδηλώσεων, τα εξωτικά φυτά και η παρουσία κατοικίδιων ζώων επηρεάζουν δυσμενώς τη βιωσιμότητα των πτηνών. 
 
Η ερευνητική περιέργεια για την καταγραφή της ποικιλότητας πτηνών μας οδήγησε στην επιλογή εννέα πάρκων της Αττικής. Αξιοποιήθηκε ο χάρτης της εφαρμογής WWF GreenSpaces για τον εντοπισμό των πάρκων κατά μήκος ενός κατακόρυφου άξονα από την Κηφισιά έως το Φάληρο. Τα πάρκα που μελετήθηκαν και η συνολική βαθμολογία που έχουν λάβει μέσω της εφαρμογής είναι τα ακόλουθα:
 
a. Ηρώδου Αττικού 9, Κηφισιά (Συνολική βαθμολογία: 5)
b. Ελευθερίου Βενιζέλου 45, Πεύκη (Άλσος Κατσίμπαλη Μαρέλλα) (Συνολική βαθμολογία: 8,7)
c. Εθνικής Τραπέζης 3, Φιλοθέη (Άλσος Πουλάκη) (Συνολική βαθμολογία: 9)
d. Λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας 565, Αθήνα (Εθνικός Κήπος) (Συνολική βαθμολογία: 6,7)
e. Πέτρου Ράλλη 58, Αθήνα (Συνολική βαθμολογία: 2)
f. Λαγουμιτζή 44, Αθήνα (Συνολική βαθμολογία: 2)
g. Λεωφόρος Ποσειδώνος 184, Παλαιό Φάληρο (Συνολική βαθμολογία: 3,7)
h. Λεωφόρος Ποσειδώνος 558 , Παλαιό Φάληρο (Πάρκο Φλοίσβου) (Συνολική βαθμολογία: 5,3)
i. Λεωφόρος Ποσειδώνος 3, Άλιμος (Συνολική βαθμολογία: 5,7)
 
Επιτόπιες παρατηρήσεις πραγματοποιήθηκαν στα πάρκα έως ότου εντοπιστούν τα είδη των πτηνών του κάθε χώρου. Τα είδη που παρατηρήθηκαν απεικονίζονται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 2) και η παρουσία τους δηλώνεται με σταυρό. 
 

Είδος

Πάρκο

a

b

c

d

e

f

g

h

i

Περιστέρι (Columba livia)

+

   

+

 

+

+

+

 

Δεκαοχτούρα (Streptopelia decaocto)

+

+

 

+

+

+

+

+

+

Σπιτοσπουργίτι (Passer domesticus)

+

+

+

+

+

+

+

+

+

Κότσυφας (Turdus merula)

+

+

+

+

 

+

 

+

 

Καρακάξα (Pica pica)

+

+

+

+

   

+

+

+

Πράσινος Παπαγάλος (Psittacula krameri)

+

   

+

         

Κοκκινολαίμης (Erithacus rubecula)

   

+

+

         

Καλόγερος (Parus major)

+

+

+

+

   

+

+

+

Κίσσα (Garrulus glandarius)

   

+

+

         

Γαλαζοπαπαδίτσα (Cyanistes caeruleus)

     

+

         

Σταχτοσουσουράδα (Motacilla cinerea)

     

+

         

Καρβουνιάρης (Phoenicurus ochruros)

           

+

   

Μαυροτσιροβάκος (Sylvia melanocephala)

 

+

+

           

Σπίνος (Fringilla coelebs)

 

+

             

Γερακίνα (Buteo buteo)

 

+

             

Σύνολο ειδών

7

8

7

11

2

4

6

6

4

 
Ο Εθνικός Κήπος στο κέντρο της Αθήνας φαίνεται να υπερτερεί ως προς την ποικιλότητα μιας και εντοπίστηκαν 11 είδη πτηνών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπάρχει για τα είδη γαλαζοπαπαδίτσα και σταχτοσουσουράδα καθώς δεν παρατηρήθηκαν σε κανένα από τα υπόλοιπα οκτώ πάρκα. Δεύτερο στη σειρά ως προς το πλήθος των ειδών είναι το Άλσος Κατσίμπαλη Μαρέλλα στην Πεύκη φιλοξενώντας 8 είδη ξεχωρίζοντας για τα πτηνά σπίνος και γερακίνα. Ομοίως και ο καρβουνιάρης παρατηρήθηκε σε ένα μόνο πάρκο, σε εκείνο της Λεωφόρος Ποσειδώνος 184 στο Παλαιό Φάληρο.
 
Στην επόμενη βόλτα στα πάρκα, αξίζει κανείς να παρατηρήσει, να ακούσει και να αισθανθεί τους οργανισμούς που συμβιώνουν στο φυσικό τοπίο της πόλης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο καθένας θα μαγευτεί από τον τρόπο που επικοινωνούν και ζουν αρμονικά και θα διαπιστώσει πως όλοι μπορούμε να συνυπάρξουμε και να απολαύσουμε στο πράσινο της πόλης μας.
 
Περισσότερα στοιχεία για την μελέτη βρίσκονται στο επισυναπτόμενο PDF.
 
Η συγκεκριμένη μελέτη είναι του φοιτητή Θάνου Γεωργακόπουλου από το τμήμα Βιολογίας του ΕΚΠΑ στο πλαίσιο της πρακτικής του άσκησης στο WWF Ελλάς