ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΖΩΗ

Είναι αναμενόμενο και… κάπως ζοφερό: Μέχρι το 2050 το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει σε αστικά κέντρα, όπου ο θόρυβος, η ζέστη και η ατμοσφαιρική ρύπανση θα επιδεινώσουν κατά πολύ την ήδη απαιτητική καθημερινότητά μας. Προσθέστε εδώ την καθιστική ζωή που ήδη διάγουμε πολλοί από εμάς και μία δυστοπική εικόνα θα σχηματιστεί στο άψε σβήσε.

Κι όμως το πρόβλημα δεν περιορίζεται στο μέλλον, αφού έχει ήδη δώσει τα πρώτα ισχυρά σημάδια σε έναν μεγάλο αριθμό πόλεων. Ειδικοί επιστήμονες σημειώνουν ότι κάθε χρόνο, όχι στη μακρινή Σανγκάη, αλλά στη γνώριμη Βαρκελώνη, περισσότεροι από 3.000 θάνατοι είναι πρόωροι εξαιτίας του τρόπου ζωής των κατοίκων. Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό; Αν οι κάτοικοι των πόλεων έκαναν περισσότερη σωματική άσκηση, επισκέπτονταν πράσινους χώρους και απέφευγαν τα υψηλά επίπεδα θορύβου και κίνησης στους δρόμους.

Πράγματι, δεν είναι η πρώτη φορά που διαπιστώνεται ότι η ύπαρξη πράσινων χώρων, όπως για παράδειγμα πάρκων, δημόσιων κήπων αλλά και περιφερειακού πράσινου, μπορεί να προσφέρει οφέλη στη φυσική και ψυχική υγεία των κατοίκων μίας πόλης μειώνοντας ταυτόχρονα τους περιβαλλοντικούς κινδύνους που πηγάζουν από τον θόρυβο και την αστυφιλία.
Αναρωτιέστε όμως τι ακριβώς μελέτησαν στη Βαρκελώνη οι επιστήμονες; Υπολόγισαν τη διαφορά μεταξύ υπαρκτών και προτεινόμενων επιπέδων φυσικής άσκησης, έκθεσης στον θόρυβο και την ατμοσφαιρική ρύπανση, τη ζέστη και την πρόσβαση σε πράσινους χώρους. Δεν είναι ψέμα ότι η Βαρκελώνη έχει από τα υψηλότερα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και θορύβου στην Ευρώπη εξαιτίας των πολλών οχημάτων και του στενού σχεδιασμού του οδικού δικτύου της. Σκεφτείτε μόνο ότι το καλοκαίρι το κέντρο της πόλης είναι κατά 8 βαθμούς πιο ζεστό από ότι τα περίχωρα ενώ σε κάθε κάτοικο αναλογούν μόλις 7 τετραγωνικά μέτρα πράσινου.

Οι μελετητές έλαβαν δηλαδή υπόψη μερικούς από τους προτεινόμενους παγκόσμιους δείκτες, όπως 150 λεπτά άσκησης την εβδομάδα, ανώτατο επίπεδο θορύβου τα 55 ντεσιμπέλ την ημέρα και όσον αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση ως όρια τα πλέον επικίνδυνα μικροσωματίδια (ΡΜ2.5) στα 10 μg/m3, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις που δίνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO). Για τη θερμοκρασία δεν υπήρξαν διαθέσιμοι δείκτες, αλλά υπολογίστηκε ότι μέσα από αύξηση πράσινων χώρων στις πόλεις, τη μείωση της κίνησης και τη βελτίωση του κτηριακού σχεδιασμού μπορεί να επιτευχθεί μείωση θερμοκρασίας κατά 4 βαθμούς κελσίου.

Συγκρίνοντας τους δείκτες με τα μέτρα της καταλανικής πόλης, διαπίστωσαν ότι τουλάχιστον 70% των κατοίκων της πόλης αθλούνται ανεπαρκώς, ενώ η ρύπανση του αέρα και τα επίπεδα θορύβου από την κίνηση υπερβαίνουν κατά πολύ τα προτεινόμενα: 16,6 μικρογραμμάρια ατμοσφαιρικής ρύπανσης και 65 ντεσιμπέλ θορύβου. Συγκλονιστικό είναι ότι 2.904 θάνατοι (το 20% δηλαδή των φυσικών θανάτων στην πόλη) θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν οι παραπάνω προϋποθέσεις είχαν επιτευχθεί! Οι περισσότεροι μάλιστα θάνατοι (1.154 θάνατοι) οφείλονται σε ελλιπή φυσική άσκηση…

Τι θα είχε γίνει αν είχαν αποφευχθεί αυτοί οι θάνατοι; Αύξηση του προσδόκιμου ζωής, καλύτερη ποιότητα ζωής για όλους και οικονομικό όφελος 9,1 δισεκατομμυρίων για την κοινωνία. Δεν είναι η πρώτη φορά που μπαίνουν στο μικροσκόπιο εκθέσεις με περιβαλλοντικούς δείκτες  και οι επακόλουθες επιπτώσεις στην υγεία μας μέσα στο πλαίσιο μιας πόλης. Αυτή τη φορά όμως η λύση που πρότειναν οι ειδικοί είναι άκρως απλή και λογική! Περισσότερη έμφαση στα μέσα αστικών συγκοινωνιών έναντι στο αυτοκίνητο και δημιουργία περισσότερων πράσινων χώρων στην πόλη. Σκεφτείτε μόνο ότι η δημόσια συγκοινωνία φέρει από τη μία θετικό πρόσημο στην άσκηση και την υγεία των κατοίκων μέσα από το περπάτημα και τη μείωση των ρύπων, ενώ η ύπαρξη πράσινων χώρων από την άλλη δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για περισσότερη άσκηση, κοινωνικά οφέλη και πνευματική υγεία μέσα από τη μείωση του άγχους, του θορύβου, της ρύπανσης και της ζέστης.

Στις Ελληνικές πόλεις το πρόβλημα παραμένει: 1τετραγωνικό μέτρο πρασίνου αναλογεί σε κάθε κάτοικο στην πρωτεύουσα και… μόλις 2 τετραγωνικά μέτρα στη συμπρωτεύουσα. Διψάμε για πράσινο την ώρα που τα επίπεδα θορύβου, ρύπανσης και ζέστης μεγεθύνονται επικίνδυνα. Τελικά οι πόλεις ορίζουν τη μοίρα μας ή έχουμε ακόμα την ευκαιρία να αλλάξουμε την καθημερινότητά μας; Επιλέγουμε συνδυασμένη μετακίνηση με μέσα αστικών συγκοινωνιών και αποφεύγουμε την αυξημένη χρήση αυτοκινήτου. Όσο για το πράσινο…μπορούμε να ισχυριστούμε νικημένοι και παθητικά ότι «Δεν έχουμε καθόλου πράσινο στις πόλεις» ή να το ξαναπροσεγγίσουμε και να αρχίσουμε να ανακαλύπτουμε πράσινους θησαυρούς που αγνοούσαμε ή υποτιμούσαμε. Κοντολογίς, το πράσινο είναι στα χέρια μας. Το ίδιο και η ποιότητα ζωής μας. Μένει να επιλέξουμε! Η εφαρμογή WWF GreenSpaces θα σε βοηθήσει να βρεις πράσινους χώρους στην περιοχή σου δωρεάν και με μερικά κλικ στο κινητό σου. Δοκίμασε το!
 

Πηγή: Science for Environmental Policy