Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά δεδομένα: Ο πλανήτης μας σήμερα φιλοξενεί 7,2 δις ανθρώπους, περισσότερους από κάθε άλλη χρονική στιγμή στην πορεία του. Η συντηρητική πρόβλεψη δε, είναι ότι μέχρι το 2050 ο πληθυσμός της Γης θα φτάσει τα 9 δις και εκεί θα σταθεροποιηθεί. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όλος αυτός ο πληθυσμός θα πρέπει, κατ’ελάχιστο, να τραφεί. Η τροφή του πληθυσμού, προφανώς, απαιτεί πόρους: γόνιμο έδαφος, καθαρό νερό και βέβαια τεράστιες ποσότητες ενέργειας μετασχηματισμένες σε γεωργικά μηχανήματα, λιπάσματα, αγροχημικά και καύσιμα. Από την άλλη πλευρά, η ρύπανση των φυσικών πόρων, ως αποτέλεσμα των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, υποβιβάζει διαρκώς την ικανότητά τους να παρέχουν τα αγαθά τους στην ανθρωπότητα. Οι εκθέσεις της WWF για το Οικολογικό Αποτύπωμα των Εθνών του Πλανήτη, αποτυπώνουν πολύ γλαφυρά το παραπάνω έλλειμμα αειφορίας στις περισσότερες περιοχές της Γης. Τα δύο παραπάνω δεδομένα μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η βιωσιμότητα των πόρων του πλανήτη δεν είναι εφικτή χωρίς περιορισμό της κατανάλωσης από τις υπερκαταναλωτικές κοινωνίες, όπως αυτή της Ελλάδας.
Ερχόμενοι στη σημερινή Ελλάδα, τα παραπάνω δεδομένα ακούγονται πολύ μακρινά και, ίσως, σε κάποιους ειρωνικά. Αυτό συμβαίνει, γιατί η συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας αντιμετωπίζει μια πρωτοφανή μείωση των εισοδημάτων της στα οποία είχε συνηθίσει στα τελευταία 30 χρόνια. Ουσιαστικά, ο επιθυμητός περιορισμός της κατανάλωσης στην Ελλάδα, δεν ήρθε ως αποτέλεσμα ελεύθερης επιλογής αλλά επιβλήθηκε άνωθεν με οδυνηρό τρόπο, οδηγώντας παράλληλα σε ραγδαία επιδείνωση όλων των κοινωνικών δεικτών. Σήμερα, για πολλούς συμπολίτες μας, η αντιμετώπιση των αναγκών της καθημερινότητας έχει γίνει ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα.
Η οικονομική κρίση αναγκάζει τους περισσότερους από εμάς να αναθεωρήσουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Αυτό που απαιτείται, κατά τη γνώμη μου, είναι η εκλογίκευση της κατανάλωσης και η μετατόπιση των αξιών της κοινωνίας προς το μοντέλο της βιώσιμης καταλωτικής συμπεριφοράς. Η μετάβαση αυτή δεν θα είναι εύκολη, στον όποιο βαθμό επιτευγχθεί, καθώς σχεδόν δύο γενιές Ελλήνων έχουμε γαλουχηθεί με βάση το κυρίαρχο καταναλωτικό μοντέλο της αφθονίας. Αξίζει όμως να το προσπαθήσουμε. Οι καθοδηγητικές έννοιες της βιώσιμης κατανάλωσης, δηλαδή αυτές της μείωσης, της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης, μπορούν να προσφέρουν κάποιες απλές λύσεις στην άμβλυνση των καθημερινών προβλημάτων. Περισσότερο όμως από αυτές, η ανθρώπινη αγάπη και η αλληλεγγύη προς τον πλησίον, ως συστατικά μιας ευτυχισμένης ζωής, αποκτούν πρωταγωνιστικό ρόλο στις σημερινές συνθήκες. Για να αλλάξει η κοινωνία, πρέπει πρώτα να αλλάξει ο εαυτός μας!
Facebook comments